Het selectieproces
1.De vacature
Geschikte kandidaten vinden is geen sinecure. Een eerste stap is de opmaak van een duidelijke en doordachte vacaturetekst.
Is de jobinhoud correct? Is de vacature eenvoudig en duidelijk geschreven? Is de vacature lees- en begrijpbaar voor iedereen? Vermeld je de taalvereisten voor de kandidaat en zijn ze duidelijk? Passen de taalvereisten bij de functie?
Kortom; stel je vacaturebericht correct en aantrekkelijk op.
- Tips voor een duidelijke vacaturetekst
- Info en tips voor neutrale functieomschrijvingen en een inclusieve jobomschrijving (p.15)
- Belang van employer branding– jouw aantrekkelijkheid als werkgever
- Opnemen van een non-discriminatieclausule – geef aan dat je openstaat voor diversiteit
Een online interactieve cursus rond werving en selectie vind je hier (VDAB).
2. Taalgebruik in de vacature
Een juist leesniveau is van groot belang. Volgens onderzoek bereik je 95% van je lezers als je op taalniveau B1 schrijft. Dat taalniveau wordt ook wel eens “eenvoudig Nederlands” genoemd of, zoals het in volgende tools genoemd wordt, “klare taal” (vacaturetekst in klare taal).
Volgende tools kunnen helpen om de vacaturetekst in klare taal te zetten:
- Checklist leesbare vacatures (Verso).
- Checklist duidelijk geschreven taal (Klare taal rendeert)
- Hoe schrijf ik in heldere taal?
- Checklist taalgebruik – taalscan (Klare taal rendeert)
- Tips voor klare taal: Heerlijk helder en Taaladvies
- Enkele voorbeeldzinnen in klare taal
- De stichting Accessibility biedt tips om op het juiste leesniveau te schrijven
- De stichting Accessibility biedt een tool aan waar je het leesniveau kan bepalen
Consulenten van het Agentschap Integratie en Inburgering kunnen samen met jou nagaan waar er kansen liggen om jouw organisatie of bedrijf inclusiever te maken. Zo bieden zij onder meer ondersteuning bij het schrijven van duidelijke vacatures en teksten.
3. Taalvereisten voor de kandidaat
Een taalprofiel geeft een overzicht van de talige competenties die iemand nodig heeft om een functie uit te oefenen op vlak van spreken, luisteren, schrijven en lezen. Enkele voorbeelden vind je hier.
Het Huis van het Nederlands (Brussel) werkt momenteel aan een databank met taalprofielen. Zodra deze gepubliceerd is, vind je de link hier.
De keuze van het wervingskanaal is van belang om je vacature zo bekend mogelijk te maken bij een zo breed mogelijk publiek.
- Opsomming mogelijke verspreidingskanalen
- Liantis – acht belangrijkste wervingskanalen
- Nieuwe talentenpools – Toolkit Recruiting for diversity
- Verspreiding via:
- Eigen kanalen van je bedrijf (website, social media zoals Facebook, LinkedIn, Twitter)
- Verspreiding bij werknemers die vacature verder kunnen delen in hun eigen (informele) netwerk
Werkgevers zoeken ook steeds vaker naar nieuwe manieren om kandidaten te werven. Met een andere en originele aanpak val je immers meer op en kan je nieuwe potentiële werkkrachten bereiken. HRpraktijk lijst zes manieren op om origineler en impactvoller te werven.
Je bedrijf kan ook (tijdelijk) positieve acties ondernemen om specifieke doelgroepen aan te spreken. Lees hier meer over deze positieve acties
Sta bij het screenen van cv’s en motivatiebrieven ook stil bij je eigen referentiekader en bij de vooroordelen die je onbewust hebt. Misschien zijn er gaten in het cv of ken je de universiteit waar het diploma behaald werd niet, het loont de moeite om te kijken naar de persoon (en het verhaal) achter de cv.
- Diversiteitspraktijk – hoe ga ik om met onbewuste vooroordelen?
- Sta stil bij je eigen vooroordelen – doe de vooroordelentest
- Tips om gaten in cv’s te interpreteren
- NARIC-Vlaanderen – Wat met diploma’s behaald aan een buitenlandse (en ongekende) hogeschool of universiteit?
Cultuursensitief aanwerven vraagt om een gepast interview, waarbij rekening gehouden wordt met de achtergrond van de kandidaat en zijn of haar taalniveau. Ook jij als rekruteerder kan inspanningen doen om het selectiegesprek voor de kandidaat aangenaam en correct te laten verlopen.
- Toolkit Recruiting for Diversity – tips om je interview zo vorm te geven dat het voor iedere kandidaat gelijke kansen biedt (p. 19)
- Verso – tips om discriminatie in een selectieprocedure tegen te gaan
Denk er aan: sommige vragen zijn verboden terrein tijdens een selectiegesprek.
Het taalniveau van de kandidaat is een belangrijk gegeven. Weet dat de weg naar ‘goed Nederlands’ lang is en vaak een parcours vol hindernissen.
- Neem de tijd om elkaar te begrijpen
- Hou rekening met het taalverwervingsproces van iemand en de factoren die hier een invloed op hebben
- Vakjargon kan pas op de werkvloer geleerd worden
- Wees je bewust van de impact van stress op taal. Door de spanning vinden kandidaten bijvoorbeeld de juiste woorden niet. Stel de kandidaat daarom gerust voor je start met het interview
- Een telefonisch interview is moeilijk voor kandidaten die het Nederlands minder beheersen – Tips om telefonische interviews af te nemen
Om de taalcompetenties van de kandidaat in te schatten, kan je beroep doen op de De ERK-berg. Dit Europees Referentiekader (ERK) geeft een beeld van hoe een traject Nederlands leren (NT2) verloopt en wat een cursist kan per niveau (zowel qua mondelinge als schriftelijke vaardigheden).
Ook je eigen taalgebruik is van grote invloed op het selectiegesprek.
- Tips voor klare taal: Heerlijk helder en Taaladvies
- Bij het schema van de ERK-berg zijn eveneens tips opgenomen.
Enkele hulpmiddelen om je eigen taalgebruik en dat van de kandidaat in te schatten zijn:
- De taalscan
- Taalniveaus op het werk
- Je eigen taalniveau inschatten
- Overzicht van taalniveaus
- Checklist Nederlands tijdens het selectiegesprek
Onbewust laat je je bij de keuze voor een kandidaat leiden door vooroordelen of denkfouten.
- Soorten denkfouten en tips om ze te voorkomen (p.14)
- Tips om bewust om te gaan met eigen vooroordelen
Geef juiste feedback en motiveer je beslissing.
- Discriminatie is not done. Meer informatie hierover vind je bij Unia en in de online opleiding eDiv.
Geef je medewerker een goede start met een goed onthaal.
- Tips voor een goed onthaal
- Een onthaalbrochure kan helpen.
- Informatie kan verduidelijkt worden via pictogrammen
Taalondersteuning op de werkvloer kan de anderstalige medewerker helpen bij een vlotte inwerking.
Taal- en diversiteitsbeleid
Een inclusief werving- en selectieproces maakt deel uit van een taal- en diversiteitsbeleid.
- Tips om een taal- en diversiteitsbeleid aan te pakken via Diversiteitspraktijk
- Diversiteitsconsulenten van verschillende organisaties kunnen je hierbij ondersteunen.
Een taalbeleid omvat duidelijke afspraken rond taalgebruik op de werkvloer.
- Via deze tool krijg je concrete tips, zowel voor de werkgever als voor anders- en Nederlandstalige medewerkers
- Taalscan – Om het taalgebruik op de werkvloer te inventariseren en te analyseren en via verbeteracties taal toegankelijker te maken.
Inspiratie om een diversiteitsbeleid op maat van jouw bedrijf uit te werken:
- Tool 1: Multicultural diversity on the agenda
- Tool 2: building a diverse organisation getting the foundations right
- Tool 3: Recruiting for diversity
- Tool 4: Managing diversity in the workplace
10 managementprincipes voor een inclusievere werkomgeving en meer diversiteit op de werkvloer (onderzoek KdG Hogeschool).
Hands-on Inclusion. Gratis bootcamps om stil te staan bij 3 aspecten van inclusie (strategie, instroom en retentie).
Werken aan diversiteit en inclusie in je organisatie schijnt ook af op het imago van je organisatie. Je trekt nieuwe en meer diverse klanten én sollicitanten aan.